گیج دما که با نام های تمپرچر گیج، تمپرشر گیج، دماسنج عقربه ای و ترمومتر آنالوگ نیز نامیده می شود. یکی از ساده‌ ترین ابزارهایی است که همه ما به شکل‌های مختلف کار با آن را تجربه کرده‌ایم و تنها اسم آن ممکن است ما را کمی به اشتباه بیندازد. البته کاربردهای وسیع این ابزار و نقش مهم آن در فرآیندهای مختلف باعث شده است که کمتر کسی با واژه ترمومتر یا همان دماسنج آنالوگ آشنایی نداشته باشد. ترمومتر یکی از ابزارهایی است که ما در ساده‌ترین حالت برای اندازه گیری تب خود یا فرزندمان از آنها استفاده کرده‌ایم و در پیچیده‌ترین حالت هم می‌توان از آن برای فرایندهای سیستمی پیچیده استفاده کرد. در هر صورت همه آنها دستگاه‌هایی هستند که می‌توانند دمای یک جسم یا یک محیط را اندازه گیری کنند. ترمومتر یا گیج دما آنالوگ ابزار خیلی پیچیده و ناآشنایی نیست که بخواهیم از تعاریف مهندسی و سخت برای آن استفاده کنیم. به همین دلیل سعی می‌کنیم که از تعاریف عامیانه و قابل فهم برای معرفی آن بهره ببریم. از معروف ترین برندهای ترمومتر، می توان به ترمومتر ایندومارت اشاره کرد. شرکت ابزار سنجش آریا نماینده فروش گیج دما برندهای ایندومارت، ویکا و دیگر برندها در تهران و شهرستان ها می باشد. برای خرید ترمومتر آنالوگ، دماسنج عقربه ای و یا دریافت کاتالوگ و لیست قیمت گیج دما آنالوگ یا تمپرچر گیج با کارشناسان ما در شرکت ابزار سنجش آریا تماس بگیرید.

گیج دما ویکا

ترمومتر یا گیج دما چیست؟

ترمومتر (Thermometer) یا همان دماسنج آنالوگ یکی دیگر از ابزارهای سنجش مشخصات و ویژگی‌های محیطی است که برای اندازه گیری دمای محیط و یا درجه حرارت یک سیستم خاص از آن استفاده می‌شود. این ابزارها قالب‌های متفاوتی دارند و به شکل‌های مختلفی می‌توانند درجه حرارت را اندازه گیری کنند. کاربرد گیج دما با ترانسمیتر دما تفاوت دارد. ساده‌ترین نوع دماسنج‌ ها را می‌توان همان دماسنج‌های جیوه‌ای معرفی کرد که معیار اندازه گیری آنها، تغییر حجم جیوه در اثر گرما بود. در واقع دانشمندان برای حالت طبیعی اجسام و مواد مختلف در دمای معمولی حجم خاصی در نظر گرفته‌اند که با توجه به تغییر حجم کم در برابر تغییر دما، می‌توانند دمای محیط یا درجه حرارت هر جسمی را گزارش کند. این به عنوان اصول اولیه استفاده شده در ترمومترهای آنالوگ و دماسنج‌ها به کار گرفته شد که نسل‌های بعدی با شیوه‌های متفاوت‌تری ساخته شدند. ما در شرکت ابزار سنجش به فروش تجهیزات ابزار دقیق مانند گیج دما آنالوگ و سوئیچ فشار می پردازیم.

گیج دما آنالوگ

از گیج دما آنالوگ که به آن ترمومتر آنالوگ و یا دماسنج عقربه ای نیز می گویند در پتروشیمی ها بیشتر استفاده می شود. دلیل این امر این است که گیج های آنالوگ برعکس گیج دما دیجیتال از جریان الکتریسیته برای اندازه گیری دما استفاده نمی کند. زیرا جریان برق در شرکت های پتروشیمی ممکن است خطر انفجار بوجود بیاورد.

نحوه عملکرد ترمومتر

در مورد نحوه عملکرد گیج دما یا ترمومتر کار ما سخت‌ تر است و باید تنوع در مدل‌های مختلف آنها را در نظر بگیریم. در حقیقت ساز و کاری که دماسنج جیوه‌ای برای تشخیص تغییرات حرارت دارد با ساز و کار آن در ترمومتر های لیزری و ترمومترهای دیجیتالی متفاوت است. ساده‌ترین نوع دماسنج‌ها، دماسنج‌های جیوه‌ای و الکلی هستند که در آنها ساز و کار مشابهی وجود دارد و اساس کار آنها بر مبنای تغییر حجم ماده درون دماسنج است. اما ترمومتر دیجیتالی از یک سیستم مبدل حرارت به جریان الکتریسیته بهره می‌برد. در این دماسنج‌ها یک ماده نیمه رسانا قرار داده شده که در اثر تغییر دما مقاومت آن تغییر می‌کند که این تغییر مقاومت باعث تغییر جریان عبوری می‌شود. با استفاده از قانون اهم و سایر روابط ریاضی مربوط به آنها، اعدادی توسط بخش دیجیتالی آنها گزارش می‌شود که به عنوان دمای محیط است. برای اندازه گیری دما از ابزارهای بسیاری استفاده می شود که از پرکاربردترین آنها می توان به تمپرچر ترانسمیتر و تمپرچر سوئیچ اشاره کرد.

انواع گیج دما موجود در بازار

در بند قبلی به صورت مختصر به برخی از مدل‌های ترمومتر موجود در بازار پرداختیم و حتی نکاتی در مورد ساز و کار آنها هم گفتیم. اما اگر بخواهیم آنها را به شکل کامل و دقیق‌تر معرفی کنیم، می‌توانیم آنها را در چند دسته زیر قرار دهیم:

  • ترمومتر جیوه‌ای: ساده‌ترین و قدیمی‌ترین نوع دماسنج هستند که بر مبنای تغییر حجم جیوه در اثر تغییر دما طراحی شده‌اند. این دماسنج‌ها کاربرد چندانی ندارند و عمدتاً در فرایند پزشکی و اندازه گیری تب استفاده می‌شوند. درجه بندی بدنه دماسنج برای تغییر حجم جیوه است.
  • ترمومتر آنالوگ: از ترمومتر آنالوگ که به آن گیج دما آنالوگ و یا دماسنج عقربه ای نیز می گویند معمولا در پتروشیمی ها استفاده می گردد. گیج دما آنالوگ نسبت به گیج دما دیجیتال برای پتروشیمی ها مناسب تر است چون از جریان الکتریسیته برای اندازه گیری دما و فشار استفاده نمی کند.
  • ترمومتر الکلی: این دماسنج هم تقریباً هم مانند دماسنج‌های جیوه‌ای است که تغییر حجم الکل به عنوان مبنای اصلی اندازه گیری دما استفاده می‌شود. این دماسنجها چند مزیت نسبت به دماسنج‌های جیوه‌ای دارند که می‌توان به سمیت کمتر الکل نسبت به جیوه و همچنین استفاده برای محدوده دمایی ۰ تا ۱۰۰ درجه سانتی‌گراد اشاره کرد.
  • ترمومتر دیجیتالی: در این ترمومترها از یک ماده نیمه رسانا استفاده شده که مقاومت آن در برابر درجه حرارت محیطی تغییر می‌کند. این تغییر مقاومت خود را به صورت تغییر در جریان الکتریکی نشان داده که در نهایت به صورت اعداد دیجیتالی گزارش می‌شود.
  • ترموکوپل‌ها: ترموکوپل‌ها از دو فلز متفاوت و متصل به یکدیگر ساخته شده‌اند. رسیدن حرارت یا تغییر دما باعث ایجاد اختلاف پتانسیل در محل اتصال این دو فلز می‌شود. در نهایت با استفاده از روابط ریاضی و این اختلاف پتانسیل می‌تواند دمای محیط را اندازه گیری کرد. ترموکوپل‌ها محبوبیت بالایی در صنعت دارند و معمولاً در محدوده دمایی بالا استفاده می‌شود.
  • ترمومتر لیزری: ترمومتر های لیزری یا ترمومترهای مادون قرمز بر مبنای تغییر امواج با توجه به حرارت طراحی شده‌اند. اساس کار این دماسنج‌ها به این صورت است که درجه حرارت باعث تغییر طول موج و فرکانس امواج می‌شود که در نهایت می‌توان این تغییرات را به عنوان حرارت گزارش کرد. این دماسنج‌ها غیر تماسی هستند واز راه دور می‌تواند امواج را بر روی سطح مورد نظر یا در محیط تاباند و تغییرات آن را اندازه گیری کنند. این دماسنج‌ها برای اندازه گیری دماهای بسیار بالا اندازه گیری در مسافت دور بهترین انتخاب هستند.

کاربرد ترمومترها

بطور کلی ترمومتر دستگاهی برای اندازه گیری دما است و به همین دلیل تنها برای این هدف استفاده می‌شود. البته تغییر در مدل‌ها و شیوه‌های اندازه گیری حرارت باعث می‌شود که ما با مدل‌های مختلفی از این دستگاه‌ها همچنین تغییر در کاربرد آنها مواجه باشیم. با این تفاسیر، کاربردهای ترمومتر شامل موارد زیر می‌شود:

  • استفاده در پروژه‌های پزشکی برای اندازه گیری دمای بدن و تب
  • استفاده در پروژه‌های آزمایشگاهی برای اندازه گیری دمای محیط و دمای محل انجام واکنش
  • استفاده در پروژه‌های صنعتی با دمای بسیار زیاد به کمک ترموکوپل‌ها
  • اندازه گیری دما از مسافت‌های دور با کمک دماسنج‌های لیزری
  • استفاده در لوازم و تجهیزات خانگی مانند مایکروفر و تجهیزات آشپزی
  • استفاده در کارخانه ها و پتروشیمی ها (گیج دما آنالوگ در پتروشیمی ها بیشتر استفاده می گردد)

ترمومتر ها و دماسنج‌ های آنالوگ و عقربه ای به همان اندازه‌ای که ساده و معمولی به نظر می‌رسند، می‌توانند ابزارهایی مهم و تعیین کننده در صنعت و فرآیندهای سربسته باشند. بالا رفتن بدون محدودیت دما در کارخانه‌ها و به طور ویژه در پالایشگاه‌ها می‌تواند فاجعه بیافریند. بنابراین انتخاب و خرید ترمومتر آنالوگ مناسب برای هر پروژه از حساسیت بالایی برخوردار است و به مانند انتخاب یک دماسنج معمولی نیست. اگر به فکر خرید گیج دما آنالوگ هستید، حتماً مطالب ما را دنبال کنید و برای مشاوره بیشتر با کارشناسان ما در تماس باشید.